دي ان اي در هسته سلول هاي بدن هر انسان وجود دارد که مثل يک دفترچه راهنما براي بدن ما است. اين که ما چطور رشد کنيم و بزرگ شويم را دي ان اي ما تعيين مي کند.
دي ان اي با کدهاي شيمايي نوشته شده که شامل ۴ حرف ATCG است که به بخش هاي اصلي آن ژن گفته مي شود. هر اشتباهي در کدهاي اين ژن ها مي تواند باعث بيماري شود. در سال ۲۰۱۲ بود که دانشمندان با تکنيک اصلاح کدها (ژن ها)، راهي ساده، ارزان و فوري براي اين اشکلات يافته اند.
کارکرد تکنولوژي اصلاح کدها
کارکرد اين تکنولوژي به اين نحو است که نمونه اي از سلول هاي مشکل دار را از بدن بيمار خارج مي شود و در آزمايشگاه اصلاح مي شود و نسخه اصلاح شده به بدن بيمار بازگرداننده مي شود. اين اصلاح به دو طريق صورت مي گيرد:
يک روش اين است که تکنيک اصلاح ژن، سراسر ساختار ژن را بررسي و اشکال ها را پيدا مي کند , قسمت مشکل دار را با يک چيزي مثل قيچي ملکولي مي برد و به اين مشکل ژنتيکي برطرف مي شود.
روش بعدي اين است که کد را بر مي دارند و جاي خالي آن را با يک کپي از کدهاي درست جايگزين مي کنند. اين روش اميد به درمان برخي بيماري هاي ژنتيکي را افزايش داده است. اين تکنولوژي مي تواند در نهايت بسياري از بيماري هاي ژنتيکي را در مان کند.
دکتر مازیار اشرفی بناب؛ پزشک و متخصص ژنتیک عقیده دارد که با توجه به دانشی که در دو الی سه دهه در علم ژنتیک حاصل شد، انسان در حال نزدیک شدن به طراحی انسان سفارشی است، ساختار ژنتیکی انسان را دستکاری کرده و از مرحله ای که Natural selection یا همان مرحله انتخاب طبیعت،که طبیعت تعیین می کرد چه ژنی باقی بماند و چه انسان هایی با چه ژن معیوبی از روند تولید حذف شود، وارد مرحله انتخاب انسانی می شویم. انسان می تواند انتخاب کند که چه ژن هایی باقی بماند و چه ژن هایی نماند که این یک تحول مهم و عظیم ژنتیکی است.
زوایای پنهان اصلاح ژنتیکی (ژن درمانی)
با عنايت به اين که تکنولوژي بقدري پيشرفت کرده است که بزودي مي توان سلول هايي را در جنين اصلاح کرد که پيامدهاي آن به نسل بد هم مي رسيد، امروزه بحث بر سر اين است که با توجه به اين که علم ژنتيک در آستانه تحولي عظيم است و آن توانايي اصلاح دقيق دي ان اي انسان است، آيا اين کار دخال بيش از حد در خلقيت بشر است؟ آيا دانشمندان مي توانند روي اصلاح ژنتيکي جنين انسان تحقيق کنند يا دخالتي بيش از حد در طبيعت است که منجر به طراحي انسان مي شود يک انسان سفارشي! آيا بايد حد و مرزي بايد براي اصلاح ژنتيکي در سلول ها قايل شد؟ حد و مرز اخلاق برای پژوهشگران علم ژنتیک کجا است؟ واضح و متولی قوانین حاکم و ناظر بر اخلاق ژنتیک درمانی یا ژن درمانی در دنیا کیست؟
پاسخ این پرسش ها هنوز نامعلوم است، زیرا هنوز مشخص نیست که چه تغییر ژنتیکی را می توان بیماری نامید که نیازمند درمان است مثلاً آیا یک تغییر کوچک ژنتیکی مانند بیشتر کردن هوش یک فرد را یک ژن در مانی باید نامید؟ سئوال اصلی دیگر این که مرز بین خوب و بد در ژن درمانی کجاست؟ همچنین دانشمندان در اوایل شروع ژن درمانی هستند و هنور معلوم نیست که اگر در ژنتیک یک نوزارد دستگاری شود، سه یا چهار یا پنج یا بیشتر نسل این فرد، چه اتفاق یا عوارضی بعدی ممکن است برای این کودک یا نسل های بعدی او اتفاق بیفتد و این ندانستن اخلاق و ژن درمانی را کمی پیچیده می کند. این موارد و اهمیت نظارت دقیق، کنترل روش های درمانی، موارد استفاده از روش های ژن درمانی از مسائل مهمی است که این روزها جهان و دانشمندان روی آن متمرکز هستند و گردهمایی از دانشمدان در واشگتن آمریکا در این زمینه برگزاری گردید.
بازا سیاه، صنعت توریستم ژنتیک
در خصوص این که فرض کنید، پدر و مادری به یکی از لابراتورهای ژنتیکی مراجعه و با پرداخت پول هنگفت تقاضای یک نوزارد سفارشی مثلاً با چشم فلان، هوش بمان و … آیا این ها امکان دارد یا خیر؟
گرچه یکی از پرسش های مهم از بعد اخلاقی این است که آیا این علم فقط در اختیار عده ای معدودی باشد یا اگر یک روش درمانی مناسبی است، باید در اختیار همه قرار گیرد؟ مسلم است که در آینده یک روش ساده و ارزان خواهد که در اختیار همه قرار گیرد اما آنچه در حال حاضر می توان گفت این است که چون علم اصلاح ژنتیکی نوین بوده و روش های استفاده شده در ژن درمانی بسیار نو است، این تکنیک مسلماً گران است و متأسفانه پیش بینی می شود که مدتی ها بازا سیاه وجود خواهد داشت.
آينده اصلاح ژنتيکي (ژن درمانی)
در آينده اميد مي رود که اين تکنولوژي نه تنها براي شناخت بيماري ها بلکه براي درمان آنها بکار رود، همچنین نه تنها مي توان اطلاعات موجود در سلوهاي را فهميد بلکه دي ان اي آنها را تغيير داد و اگر مشکلي سبب بيماري شود، درستش کرد.
ذکر این نکته بسیار مهم است که که ژن درمانی همانطوری که می تواند بسیار مناسب و سودمند باشد همین علم اگر در اختیار کسانی قرار گیرد که قصد آسیب زدن به انسان های خاصی با یک مشخصات خاص ژنتیکی را داشته بانشد حتی می تواند بدتر از یک سلاح اتمی عمل کند!
منبع: قضاوت آنلاین
