آثار جرم تصرف عدوانی اراضی ملی واجد وصف کیفری مستقل نبوده و مشمول تعدد جرم نیست

شخم زدن، شیار کردن و کشاورزی نمودن اراضی ملی مورد تصرف عدوانی از آثار این جرم بوده و فاقد وصف کیفری مستقل است

نشست قضایی  مورخ ۱۳۹۷/۰۱/۲۹ قضات شهر کلات در استان خراسان رضوی

کد نشست ۱۳۹۸-۵۶۷۵

موضوع: تخریب و تصرف عدوانی اراضی ملی

پرسش

اداره منابع طبیعی علیه فردی شکایتی دائر بر تخریب و تصرف عدوانی اراضی ملی مطرح نموده است؛ اقدامات مشتکی عنه بدین شرح است که بر روی اراضی ملی اقدام به شخم و شیار و کشاورزی نموده است و بر روی قسمتی از اراضی ملی یک اتاق ۱۲ متری جهت سکونت خود ساخته است. آیا اتهام متهم تنها تصرف عدوانی می باشد؟ یا علاوه بر تصرف عدوانی، تخریب نیز محقق شده و مشمول تعدد جرم است؟

نظر اکثریت

با توجه به اینکه قانونگذار در ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی از واژه (از قبیل) استفاده نموده و به بعضی از مصادیق تصرف عدوانی اشاره کرده است بنابراین کلیه اقدامات مندرج در سوال مطروحه از مصادیق آثار تصرف عدوانی است و تخریب صورت نگرفته و مشمول تعدد جرم نمی باشد.

نظر اقلیت

اگرچه یکی از مصادیق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی در موردی است که فردی بدون اجازه سازمان حفاظت محیط زیست یا مراجع دیگر مبادرت به عملیاتی نماید که موجب تخریب محیط زیست گردد و لذا مجموع اعمال در زمره ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی و در نتیجه یک عمل مجرمانه می باشد ولیکن میتوان با استفاده از ملاک رای وحدت رویه ۶۸۵ هیات عمومی دیوان عالی کشور قائل به تعدد جرم بود، چرا که در آن رای تصریح شده است که اگر کسی مبادرت به قطع درخت نماید هم مشمول ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی می شود و در مورد قطع اشجار مشمول ماده ۴۲ قانون حفاظت و بهره برداری از مراتع و جنگلها می باشد.

نظر هیئت عالی

نظریه اکثریت قضات محترم دادگستری شهرستان کلات استان خراسان رضوی مورد تأیید است، ضمن اینکه از مفاد رأی وحدت رویه شماره ۶۸۵ مورخ ۸۴/۱۲/۲۳ نیز این برداشت استنباط می گردد که تخریب برای تصرف عدوانی بوده و تعدد آنها تعدد معنوی است./

منبع: سامانه نشست های قضایی مرکز آموزش قوه قضاییه