با درود
اول- مطابق مواد 956 و 958 قانون مدنی، هر انسانی برای برخورداری از حقوق مدنی باید دارای اهلیت تمتع باشد که با زنده متولد شدن صاحب آن شده ولی با مرگ وی خاتمه می یابد. علاوه بر آن، برای اجرای حقوق فوق باید دارای اهلیت استیفاء نیز باشد که طرف دعوا قرار گرفتن و پاسخگویی و دفاع از دعوا از مصادیق اهلیت اخیر است ولی شخصی که فوت شده فاقد هر دو نوع اهلیت یاشده است.
دوم- به موجب ماده ۲ قانون آيين دادرسي دادگاههاي عمومي و انقلاب در امور مدنی مصوب 21 فروردین ماه 1379 مجلس شوراي اسلامی دادگاه در صورتی مکلف به رسیدگی به دعوای طرح شده است که شخص يا اشخاص ذي نفع يا وكيل يا قائم مقام يا نماينده قانونی آنان، دعوا را مطابق قانون طرح کرده باشند.
سوم- برابر ماده 232 قانون امور حسبی مصوب 2 تیر ماه 1319 با اصلاحات و الحاقات بعدی اگر شخصی بخواهد نسبت به عین یا منافع مالی و یا دینی علیه متوفی طرح دعوا کند باید علیه ورثه و یا نماینده قانونی او اقامه نماید، در غیر این صورت چون دعوا مطابق قانون اقامه نشده است، قابل استماع نخواهد بود. الزام به طرح این دعوی مستلزم وجود ترکه در ید ورثه نیست زیرا در صورت عدم وجود، مسئولیتی در پرداخت دیون متوفی نخواهد داشت.
بنابراین، زمانی که شخصی فوت شده ولی خواهان با علم به این موضوع اقدام به طرح دعوای علیه وی می کند، در صورت اطلاع دادگاه، چون دعوا مطابق قانون طرح نشده است، مبادرت به صدور قرار عدم استماع دعوا (و یا قرار رد دعوا براساس رویه برخی از قضات) خواهد نمود.
با توجه به مراتب پیش گفته، پاسخ سئوالات شما به شرح زیر خواهدبود:
1- شما نمی توانید در هیچ مرجعی اقدام به طرح دعوا علیه شخص متوفی نمایید و در صورت طرح، دادگاه اقدام به صدور قرار عدم استماع دعوا خواهد نمود.
2- خیر، از آنجایی که با توجه به بند 2 ماده 51 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی یکی از شرایط شکلی دادخواست درج «نام ، نام خانوادگي ، اقامتگاه و شغل خوانده» است، بنابراین شما حق ندارید در ستوان خوانده، صرفاً «ورثه متوفی» ذکر کنید بلکه باید نام و هویت کامل هر ورثه را تعیین و اسامی و محل اقامت تک تک آن ها را در ستون خواندگان درج نمایید.
پیشنهاد می شود برای اطلاعات بیش‌تر تاپیک « مشخصات خوانده دعوای حقوقی » را مطالعه نمایید.
3- شکی نیست که یافتن اسامی و مشخصات وراث متوفی و محل اقامت آنان برای خواهان دشوار خواهد بود اما بحث اجحاف حق خواهان موضوعیت نداشته و منتفی است زیرا مطابق قانون باید هویت خوانده مشخص باشد تا وی به جلسه دادرسی دعوت و بتواند از حقوق خود دفاع نماید. همچنین در صورت فراهم شدن شرایط صدور حکم به ضرر وی، بتوان صرفاً همان خوانده را محکوم نمود و در مرحله اجرایی نیز امکان اجرای حکم علیه همین شخص باشد.
لینک کوتاه مطلب: https://www.ghazavatonline.com/?p=41973