با درود
هرچند اصل بر صحت تنظیم سند است مگر خلاف آن ثابت شود اما در خصوص برائت ذمه زوج از پرداخت مهریه یا بخشش آن، خاصه با سند عادی، صرف نظر از آن که رویه قضایی واحدی وجود ندارد بلکه گرایش این رویه به اعمال سخت‌گیری حمایت‌گرانه از زوجه در کشف انگیزه وی دارد و حتی دیده شد در برخی موارد به بخشش مهریه و ابراء ذمه زوج با سند عادی ترتیب اثر نمی دهند!
در هر حال، زوجه حق ایراد به اصالت سند را دارد اما باید در نظر داشت که، صرف ادعا کافی نبوده بلکه باید بتواند دلایل مثبت آن را ارائه دهد تا در صورت اثبات، مؤثر واقع شود.
با توجه به تفاوت فاحش آثار بخشش و ابراء ذمه در حقوق مدنی ایران، در این که سند تنظیمی ناظر به بخشش مهریه است یا برائت ذمه زوج از پرداخت آن، نیاز است تا محتوای سند ملاحظه، با طرفین تنظیم کننده آن مذاکره و انگیزه زوجه از اعمال مزبور مشخص شود.
اگر سند متضمن بخشش مهریه باشد، بنا بر نظر برخی قضات، زوجه حق رجوع دارد. برای آگاهی از استدلال این عده از قضات، رأی شعبه 12 دیوان عالی کشور با موضوع « بخشش مهریه از سوی زوجه به زوج، تبدیل طلب به هبه محسوب و قابل رجوع می باشد » و همچنین پاسخ مورخ 1397/12/6 اینجانب به خانم حنا را مطالعه نمایید.
هرگاه سند عادی حاوی برائت ذمه زوج از پرداخت مهریه باشد، زوجه حق رجوع به مهریه را ندارد. در این پیوند مطالعه رأی شعبه 41 دیوان عالی کشور با عنوان « بخشش مهریه ای که عین معین نیست، هبه نبوده بلکه ابراء محسوب و قابل رجوع نیست » را بخوانید.
لینک کوتاه مطلب: https://www.ghazavatonline.com/?p=44389