با درود
متأسفانه در قوانین موضوعه کشور حکم درخواست موضوع سئوال بیان شد، ذکر نشده است. به همین جهت در رویه عملی دادگاه ها دو رویکرد وجود دارد.
برخی از بیم آن که ممکن است متقاضی با اخذ اقامتگاه شهود طرف مقابل قصد تهدید و ارعاب شهود برای انصراف از ادای شهادت و یا تطمیح و ترغیب برای جلب نظر شهود جهت شهادت به نفع خود را داشته باشد، از پذیرش درخوست امتناع می نمایند.
بعضی از قضات ضرورت چنین درخواستی را از مقدمات تحقیق در وجود یا عدم وجود حرج شهود از سوی متقاضی دانسته و می پذیرند.
در دوران قضاوت، شاهد شهادت شهودی بودم که اقامتگاه خود را محل وقوع حادثه اعلام نمودند ولی بعد از ایراد طرف و تحقیقات صورت گرفته، مشخص شد اساسا شهود مقیم استان دیگری بودند که در زمان وقوع حادثه در محل حضور نداشتند و تنها به درخواست متقاضی شهادت و بنابه انگیزه های مالی حاضر به شهادت شدند. بنابراین درخواست های همراه با حسن نیت فوق می تواند مانع ادای این نوع شهادت شود.
نظر می رسد، حکم قسمت اخیر بند 6 ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی در ضرورت ذکر اسامی، مشخصات و محل اقامت شهود، الزاماً ناظر به زمان تنظیم و تقدیم دادخواست نبوده بلکه به جهات مذکور در پاسخ قبلی، در هر زمان که یکی از طرفین دلیل خود را شهادت شهود معروفی کند باید رعایت گردد.
بنابراین، پیشنهاد می شود درخواست اقامتگاه شهود را مستند به بند مزبور و حق حرج شهود موضوع تبصره ماده 234 قانون آیین دادرسی مدنی و این که لازمه جرح داشتن اطلاع از محل اقامت آنان است، تنظیم و تقدم دادگاه نمایید.